نشریه فصل رویش

وی در سال های پس از انقلاب از جانب مردم زادگاهش شبستر برای نمایندگی در مجلس شورای اسلامی انتخاب شد. اما پس از اتمام دوره ی اول مجلس، از سیاست دست شُست و پس از آن، بیشتر به تدریس در دانشکده الهیات دانشگاه تهران و ادامه ی مطالعات شخصی‌اش پرداخت. در همان سال‌ها وزارت علوم جمهوری اسلامی ایران از وی‎ ‎دعوت کرد عضویت هیأت علمی دانشگاه تهران را بپذیرد. ‏وی با استقبال از این دعوت در دانشکده الهیات و معارف اسلامی، گروه فلسفه‎ ‎و کلام اسلامی مشغول تدریس شد و ‏سپس به گروه ادیان و عرفان همان دانشکده انتقال یافت. در سال های بعد، وی به رتبه ی دانشیاری و سپس رتبه ی «استاد ‏تمام» ارتقاء یافت‎.‎‏ او در دانشکده ی الهیات، سال های متمادی در رشته‌های کلام تطبیقی، تاریخ ادیان تطبیقی و عرفان تطبیقی ‏‏(یهودیت، مسیحیت، اسلام، بودیسم و هندوئیسم) ‎در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری تدریس کرد. در سال های بعد، کتاب ها و مقالات متعددی در این باب نوشته‎ ‎شد. آراء وی نیز مورد‎ ‎مخالفت‌ها و موافقت‌های زیاد قرار‎ ‎گرفت امّا بالاخره هرمنوتیک جدید، جای خود را در ادبیات دینی معاصر‏‎ ‎ایران باز کرد. وی تحقیقات و مباحث خود را ‏برای روشن‌تر ساختن نظریاتی که مطرح کرده بود همچنان ادامه داد و در سال های پسین کتاب های«ایمان و آزادی»، ‏‏«نقدی بر قرائت رسمی از دین»و «تأملاتی‎ ‎در قرائت انسانی از دین» را منتشر کرد که هر کدام از آنها‎ ‎به گونه‌ای به ‏همان مسئله پرداخته‌اند‎.‎‏

وی در بیست سال اخیر ارتباط‎ ‎علمی و فلسفی خود با جهان غرب را همواره حفظ کرده و در‎ ‎سمینارها و کنفرانس‌های بین‌المللی متعدد که به مباحث الهیات‎ ‎تطبیقی و یا گفتگوهای میان ادیان مرتبط است شرکت ‏نموده و در آنها‎ ‎سخنرانی کرده است‎.‎‏ مجتهد شبستری در ? سال اخیر بنا به دعوت‎ ‎دانشگاه وین (اتریش) و دانشگاه بن ‏(آلمان) نظرات خود در باب‎ ‎نسبت ‏متون دینی اسلام با هرمنوتیک جدید و نسبت اسلام، دموکراسی و حقوق بشر را برای دانشجویان رشته‌های اسلام‌شناسی ‏و‎ ‎حقوق آن دانشگاه‌ها به صورت درس گفتارهای فشرده‎ (Vorlesung) ‎تدریس‎ ‎کرده است‎.‎ ‎ از وی مقالات متعددی به زبان‌های آلمانی و عربی در‏‎ ‎مجله‌های تخصصی اروپایی و عربی منتشر شده‌ است. ‏صاحب‌نظران متعددی مقالات او را به آلمانی و انگلیسی و عربی و ترکی، ترجمه و‏‎ ‎منتشر کردند و یا بر افکار او نقد ‏نوشته‌اند. بیشتر این مقالات را می‌توان در سایت‌های اینترنتی به دست آورد.

بازنشستگی از دانشگاه تهران

در سال ????‏‎ با اینکه ?? سال بیشتر از خدمت رسمی مجتهد‏‎ ‎شبستری در دانشگاه ‏تهران سپری نشده بود و او تنها استاد‎ ‎تمام گروه ادیان و عرفان دانشکده? الهیات دانشگاه تهران بود و گروه‎ ‎آموزشی‎ ‏ نیاز مبرم به حضور او را اعلام کرده بود، وی مشمول‏‎ ‎بازنشستگی اجباری شد. پس از بازنشستگی، دو‎ ‏ دانشگاه‌‏‎ ‎از آلمان و اتریش جهت تدریس از وی دعوت به عمل آوردند ولی او به‏‎ ‎علت وضعیت نامساعد مزاجی، آن ‏دعوت‌ها را نپذیرفت. در سال ‏‎???? ‎آخرین نظریات وی در باب هرمنوتیک متون دینی اسلامی «قرآن» به‎ ‎صورت یک ‏مقاله ی مفصل با عنوان «قرائت نبوی از جهان» و یک مصاحبه با‎ ‎عنوان «هرمنوتیک، تفسیر دینی جهان» در شماره? ? ‏فصلنامه?‎ ‎مدرسه منتشر شد که مخالفت ها و موافقت‌های دامنه‌داری را‏‎ ‎برانگیخت‎.‎‏ در این مقاله و مصاحبه برای اولین بار ‏وی این نظر را‎ ‎مطرح کرد که قرآن کریم، «کلام نبویِ» پیامبر اسلام است و محصول وحی است و نه خود وحی. بحث ها و چالش های انگیخته شده پیرامون این نظریه‎، ‎همچنان ادامه دارد. بسیاری آن مقاله را موجب توقیف نشریه مدرسه می‌دانند. ‏

نظرات مجتهد شبستری در باب این موضوع در مقالات «قرائت نبوی از جهان» شماره? ?، ?، ?، ?، ? در سایت ‏اینترنتی دائرة المعارف بزرگ اسلامی منتشر شده است. وی از آغاز تأسیس‎ دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، عضو شورای علمی این دائرة المعارف بوده و مقالات متعددی از ایشان در این ‏دائرة‌المعارف به چاپ رسیده است.

در اسفند ???? در پی سخنان محمد مجتهد شبستری در انجمن اسلامی دانشگاه صنعتی اصفهان، سایت آینده متن کامل سخنان و فایل صوتی بخشی از پرسش و پاسخ را که برخی خبرگزاری آن را توهین به پیامبر ارزیابی کرده اند منتشر کرد.

آثار

• ترجمه پژوهش‌هایی درباره قرآن و وحی نوشته صبحی صالح
• سه گونه قرائت از سنت در عصر مدرنیته (قسمت دوم کتاب سنت و سکولاریسم نشر:صراط ????)
• هرمنوتیک، کتاب و سنت ؛انتشارات طرح نو، ????
• ایمان و آزادی ؛انتشارات طرح نو، ????
• نقدی بر قرائت رسمی از دین
• تأملاتی‎ ‎در قرائت انسانی از دین